38 / 86
68,400.0
71,900.0
83,489.1
86,333.9
91,435.1
79,132.8
24,900.0
46,970.4
53,220.2
20,000.0
42,600.0
59,619.2
62,500.0
77,926.6
40,000.0
69,861.1
76,363.2
56,554.2
55,736.2
52,136.1
19,000.0
25,513.4
24,484.8
37,442.4
40,870.3
44,215.5
11,700.0
20,400.0
22,083.8
16,000.0
22,700.0
11,005.2
13,001.6
8,000.0
22,639.0
11,018.4
0%
20%
40%
60%
80%
100%
1997
1998
1999
2000
2001
2002
Ýõ ¿¿ñâýð: Ñòàòèñòèêèéí æèëèéí ýìõòãýë, YÑÃ, 2002
Çàñãèéí ãàçðûí çýýë
Àëáàí ¸ñíû òóñëàìæ
Ãàäààäûí øóóä õºðºí㺠îðóóëàëò
ªºðèéí õºðºí㺠îðóóëàëò
Áàíêíû çýýë
Óëñûí áà îðîí íóòãèéí òºñºâ
Ãàäààä ýõ
¿¿ñâýð¿¿ä
Äîòîîä ýõ
¿¿ñâýð¿¿ä
Çóðàã 7. Õºðºí㺠îðóóëàëòûí õýìæýý, ýõ ¿¿ñâýðýýð, 1997-2002
Ãàäààä ýõ ¿¿ñâýðýýð ñàíõ¿¿æñýí õºðºí㺠îðóóëàëò íèéò õºðºí㺠îðóóëàëòûí
òàëààñ èë¿¿ õóâèéã ýçýëæ áàéíà. Õºðºí㺠îðóóëàëòûí ñàíõ¿¿æèëòèéí ãàäààä ýõ
¿¿ñâýð¿¿ä äîòðîî çýýë, òóñëàìæ 70-80 õóâüòàé, ãàäààäûí øóóä õºðºí㺠îðóóëàëò
20-30 õóâüòàé áàéãàà íü ¿éëäâýðëýëèéí ºñºëòèéã áèé áîëãîõ ÷àäâàð ñóë áàéíà.
Ó÷èð íü ãàäààäûí çýýë òóñëàìæóóä áîäèò ¿éëäâýðëýëèéí ñàëáàðûã äýìæèõýýñýý
èë¿¿ çàñãèéí ãàçðûí ¿éë àæèëëàãààã äýìæñýí áàéäàã. Ýíäýýñ ýäèéí çàñãèéí
ºñºëòèéã õàíãàõ ¿ð àøèãòàé õºðºí㺠îðóóëàëòûã áèé áîëãîõ õýðýãòýé ãýñýí
ä¿ãíýëò ãàð÷ áàéíà. Ýäèéí çàñãèéí ºñºëò àâ÷ðàõ, ¿ð àøèãòàé õºðºíãº
îðóóëàëòûí íýã õýëáýðò ¿íýò öààñíû õºðºí㺠îðóóëàëò òîîöîãääîã õýäèé ÷
¿¿íèéã õýðýãæ¿¿ëýõ ãýñýí ìàíàé îðîëäëîãóóä á¿òýëã¿éòñýí áèëýý.
20-ð çóóíû 2-ð õàãàñò ìýäýýëëèéí òåõíîëîãèéí äýâøèë îëîí îðíû õºãæëèéí ãîë
ò¿ëõ¿¿ð áîëñîí ãýäãèéã áèä ìýäíý. Ìýäýýëëèéí òåõíîëîãè íü ãàçàðç¿éí
áàéðøëààñ ¿ë õàìààðàí ìýäýýëýë ñîëèëöîõ, á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýãýýð õàíãàõ
áîëîìæóóäûã àãóóëæ áàéäãààðàà Ìîíãîë øèã ºðãºí óóäàì íóòàãòàé (äýä á¿òýö
ñóë õºãæñºí), õ¿í àì öººí æèæèã óëñûí õóâüä îíöãîé à÷ õîëáîãäîëòîé ç¿éë
áèëýý. Ýíý äàâóó òàëûã íü àøèãëàæ óëñàà õºãæ¿¿ëýõ áîëîìæèéã õàéæ îëîõ ë
õýðýãòýé. Òóõàéëáàë, äýëõèéí ¿íýò öààñíû çàõ çýýë äýýðýýñ Ìîíãîëûí óóë
óóðõàé, àæ ¿éëäâýðèéí ñàëáàðò îðóóëàõ õºðºí㺠îðóóëàëòûã îëîõ àæèëä
ìýäýýëëèéí òåõíîëîãèéã ãîëëîõ ¿¿ðýãòýéãýýð àøèãëàæ áîëîõ þì.
Ìàíàé óëñûí ýäèéí çàñãèéí ºñºëòºä ºãººæòýé ººð íýã õ¿÷èí ç¿éë áîë îëîí
óëñûí ýäèéí çàñãèéí õàðèëöààíû ëèáåðàëü÷ëàë þì. Îëîí óëñûí ýäèéí çàñãèéí
õàðèëöàà àðä÷èëñàí õýâ ìàÿãòàé áîëñíîîð óëñ îðíóóäûí ýêñïîðò íýìýãäýæ,
õºäºëìºð, êàïèòàë ãýñýí ¿éëäâýðëýëèéí õ¿÷èí ç¿éë¿¿äèéí øèëæèëò ÷ºëººòýé
áîëæ ýäèéí çàñãèéí ºñºëòºä íü ýåðýã íºëºº ¿ç¿¿ëýõ áîëæýý. Òèéìýýñ á¿õ îðíóóä
ººðñäèéí ýäèéí çàñãàà íýýëòòýé áàéëãàõûã ÷àðìàéæ ýäèéí çàñãèéí õàìòûí
íèéãýìëýã õýëáýðýýð àæèëëàæ áàéíà. ªíººãèéí áàéäëààð Àçèéí îðíóóäààñ
Ìîíãîë ë ãàíöààðàà ýäèéí çàñãèéí ÿìàð íýãýí èíòåãðàöè÷ëàëä îðîîã¿é áàéíà.
Îð÷èí ¿åèéí ãëîáàëü÷ëàë, èíòåãðàëü÷ëàëûí íºëººãººð óëñ îðíóóäûí õîîðîíä
õºäºëìºðèéí íººö õàðüöàíãóé ÷ºëººòýé øèëæäýã áîëñîí. Ìàíàé óëñûí õóâüä
äîòîîääîî àæëûí áàéðààð õàíãàæ ÷àäàõã¿é áàéãàà õºäºëìºðèéí íººöèéí
òîäîðõîé õýñãýý õºäºëìºðèéí õºëñ ºíäºðòýé õºãæèíã¿é îðíóóä ðóó èëãýýæ
áîëíî. Ãýõäýý çàñãèéí ãàçàð èðãýäèéíõýý ýðõ àøãèéã ÍYÁ-ûí êîíâåíöèóä áîëîí
2 òàëûí ãýðýý õýëýëöýýð¿¿äýýð áàòàëãààæóóëæ áàéõ ¸ñòîé. Õºäºëìºðèéí
íººöèéí èë¿¿äýë õýñãýý ãàäàãø íü ýêñïîðòëîíî ãýäýã íü õ¿íèé íººöºº àøèãëàæ
36