Товч агуулга:Уг бүтээлд Монголын түүхэнд үл давтагдах эрдмийн зэргийн хамгаалалт буюу Цэндийн Дамдинсүрэнгийн "Гэсэр судлал"-ын түүх, архивын баримтууд, Гэсэрийн тухай сурвалж бичгүүд мөн "Гэсэр" сонгомол эхийн оршил, туужид гардаг зарим нэрсийн тайлбар зэргийн талаар түүхэн баримтад тулгуурлан бичжээ.
