| 000 | 22201nam a22029657a 4500 | ||
|---|---|---|---|
| 003 | MN-UlNUM | ||
| 005 | 20220418120022.0 | ||
| 008 | 220406b2022 mp ||||| |||| 00| 0 mon d | ||
| 020 | _a978-9919-24-916-8 | ||
| 040 | _afirst lib | ||
| 082 | _a630 | ||
| 084 |
_2tailbar toli _a45(1)я2+81.2-3 _bБ 341 _q4 |
||
| 100 | _aБаттогтох Д | ||
| 240 | _a45(1)я2+81.2-3 Б 341 | ||
| 245 |
_aМалын тухайт үгсийн утгын зүйл хуваасан нэрсийн тайлбар толь _cЗөвлөөч Т.Галсан _cЗөвшөөгч Ж.Бат-Ирээдүй _cМонгол бичгээр хадмалсан Н.Цэрэндаваа _cХавтасны зураач Т.Мандир |
||
| 260 |
_aУБ _bУдам соёл _c2022 |
||
| 300 | _a808 | ||
| 500 | _aЭШФ Т 25431-25432, БУУТ 32398-32399 | ||
| 505 | _aМалчин ардын бүтээсэн (зохиосон) мал маллагаатай холбоотой үг хэллэг нь дан үгээсээ аваад нийлмэл үг, хоршоо үг, хэлц үг, хэлэмж, аман болон бичгийн соёлын үгээр нэн баян юм. Таван хошуу малын тухайт үг хэллэгийг хамаат харьяат ном номоос, толь толиос түүвэрлэн, мөн ардын үг ярианаас сурвалжлан тэмдэглэж, утгыг тайлбарлахдаа монголын уламжлалт толь бичиг зохион найруулдаг арга, зарчмаар 27 зүйлд хуваан, сэдэвлэн ангилсан уг тольд нэг түм буюу арван мянган үг багтсан болно. | ||
| 546 | _aMongolia | ||
| 653 | _aмал аж ахуй | ||
| 653 | _aМонголын мал аж ахуй | ||
| 653 | _aхэл шинжлэл | ||
| 653 | _aнэр зүй | ||
| 653 | _aмалын тухайт нэршил | ||
| 653 | _aтайлбар толь | ||
| 740 | _aМалын тухайтад ерөнхий нэрийн зүйл | ||
| 740 | _aТаван хошуу малыг тус бүрийд ялган нэрлэх үгс | ||
| 740 | _aАдууны тухайт ерөнхий нэр | ||
| 740 | _aАдууг хүйс, нас, шүдээр нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aАдууг өнгө зүсээр нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aАдууг ааш зан, явдал хөдөлгөөнөөр нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aАдууг биеийн төрц, чадвараар нь нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aАдууг нутаг ус, эзнийх нь нэрээр нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aХурдан морь, шинжээ, эрдэм | ||
| 740 | _aХурдан морь уях сойх, уралдуулах | ||
| 740 | _aХурдан морины тоног хэрэгслийн нэр | ||
| 740 | _aҮхрийн тухайт үг хэллэг | ||
| 740 | _aҮхрийн тухайт ерөнхий нэр | ||
| 740 | _aҮхрийн нас, шүд, хүйсээр нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aҮхрийг өнгө зүсээр нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aҮхрийг ааш зангаар нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aҮхрийг явдал хөдөлгөөнөөр нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aҮхрийг нутаг, бэлчээр, ус болон эзнийх нь нэрээр ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aҮхрийн язгуурын бусад мал | ||
| 740 | _aТэмээний тухайт үг хэллэг | ||
| 740 | _aТэмээний тухайт ерөнхий нэр | ||
| 740 | _aТэмээг нас, шүд, хүйсээр нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aТэмээг өнгө зүсээр нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aТэмээг ааш зангаар нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aТэмээг явдал гишгэдлээр нь ялган нэрлэх үгс | ||
| 740 | _aТэмээг гадар байдлаар нь ялган нэршүүлсэн нэрийдэл | ||
| 740 | _aТэмээг нутаг ус, ба эзнийх эь нэр, цолоор ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aХонины тухайт үг хэллэг | ||
| 740 | _aХонины тухайт ерөнхий нэр | ||
| 740 | _aХонийг нас, шүд, хүйсээр нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aХонийг хүйс, чанараар нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aХонийг өнгө зүсээр нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aХонийг явдал хөдөлгөөнөөр нь ялган нэрлэх үгс | ||
| 740 | _aХонийг ааш зангаар нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aХонийг нутаг ус, ба эзнийх нь нэрээр ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aХонийг гадар байдлаар нь ялган нэршүүлсэн нэрийдэл | ||
| 740 | _aЯмааны тухайт үг хэллэг | ||
| 740 | _aЯмааны тухайт ерөнхий нэр | ||
| 740 | _aЯмааг нас, шүдээр нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aЯмааг хүйс, чанараар нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aЯмааг өнгө зүсээр нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aЯмааг явдал хөдөлгөөнөөр нь ялган нэрлэх үгс | ||
| 740 | _aЯмааг ааш араншингаар нь ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aЯмааг газар байдлаар нь нэршүүлсэн нэрийдэл | ||
| 740 | _aЯмааг нутаг ус, ба эзнийх нь нэрээр ялган нэрлэсэн үгс | ||
| 740 | _aМалын тоного хэрэгсэл, тараг чарга, бчлага, уналгын нэр | ||
| 740 | _aУналгын тоног хэрэгслийн нэр | ||
| 740 | _aТээврийн тоног хэрэгслийн нэр, тайлбар | ||
| 740 | _aМонголчуудын тээвэрт хэрэглэж ирсэн тэрэг чарганы нэр | ||
| 740 | _aМонголчуудын тээвэрт хэрэглэж ирсэн чарганы нэр | ||
| 740 | _aБод малыг тээвэрт хэрэглэж ирсэн уламжлалт нэр томьёо | ||
| 740 | _aМорь мал барих, тогтоох хэрэгслийн нэр, тэдгээрийн тайлбар | ||
| 740 | _aАчаа ачих хэрэгсэл, бусад тоног хэрэгслийн нэрийн зүйл | ||
| 740 | _aМалыг уналга, эдэлгээ хариулга маллагаанд сургах зориулгаар нэрлэх үгс | ||
| 740 | _aАдууг уналга эдэлгээнд сургах нь | ||
| 740 | _aАдууны хариулга маллагааны нэр | ||
| 740 | _aҮхрийн хариулга маллагааны нэр | ||
| 740 | _aХонины хариулга маллагааны нэр | ||
| 740 | _aЯмааны хариулга маллагааны нэр | ||
| 740 | _aАдууг ажил үйлчилгээ, уналга эдэлгээнд ашиглах зориулалтаар нэрлэх үг | ||
| 740 | _aҮхрийг ажил эдэлгээ, уналгад ашиглах зориулалтаар нь нэрлэх үг | ||
| 740 | _aТэмээг ажил, уналга эдэлгээнд ашиглах зориулалтаар нэрлэсэн үг | ||
| 740 | _aХонийг хариулга маллагаанд сургах | ||
| 740 | _aЯмааг хариулга маллагаанд сургах | ||
| 740 | _aМалын дэл сүүл, чих, эвэр, бөх-онцгой тэмдгийн нэрс | ||
| 740 | _aАдууг дэлний байдлаар нь ялган нэрлэсэн үг | ||
| 740 | _aМалыг сүүний байдлаар нь ялган нэрлэх | ||
| 740 | _aМалыг чихний байдлаар нь ялган нэрлэсэн үг | ||
| 740 | _aАдууг биеийн гаднах байдлаар нь ялган нэрлэсэн үг | ||
| 740 | _aТэмээг онцгой тэмдэг, төрц байдлаар нэрлэсэн үг | ||
| 740 | _aҮхрийг онцгой тэмдэг, төрц байдлаар нэрлэсэн үг | ||
| 740 | _aХонийг онцгой тэмдэг, төрц байдлаар нэрлэсэн үг | ||
| 740 | _aЯмааг онцгой тэмдэг, төрц байдлаар нэрлэсэн үг | ||
| 740 | _aМалын бие эрхтний нэр | ||
| 740 | _aМалын эрхтэн, үе гишүүний ерөнхий нэр | ||
| 740 | _aМалын ясны гол нэр | ||
| 740 | _aӨвчүү, сүүлний ясны нэрийдэл | ||
| 740 | _aШийрийн хэсгийн ясны нэрийдэл | ||
| 740 | _aМалын цол чимгийн нэр, малыг байгалийн юмс үзэгдэл, ургамал, амьтны нэрэр нэрлэх үгс | ||
| 740 | _aМалын цол чимгийн нэр | ||
| 740 | _aАдууг амьтан ургамал, бодис байгалийн юмс үзэгдлээр нэрлэсэн үг | ||
| 740 | _aТэмээний цуут цол гуншин | ||
| 740 | _aТэмээг байгалийн юмс үзэгдэл, амьтан ургамал, бодис хүн амьтнаар нэрлэсэн нэр | ||
| 740 | _aҮхрийн алдар цолын нэр | ||
| 740 | _aҮхрийн амьтан ургамал, бодисын нэрээр нэрлэсэн үг | ||
| 740 | _aХонь, ямааны алдар цол, гуншингийн нэр | ||
| 740 | _aХонь, ямааг уул усны нэрээр зүйрлэн нэрлэсэн үг | ||
| 740 | _aХонь, ямааг байгалийн юмс үзэгдэл, хүн амьтнаар нэрлэсэн нэр | ||
| 740 | _aМонгол ардын урт богино дуунд мөнхөрсөн морьдын зүс, зан, явдал, төрх алдар цолоор нь нэрлэсэн дуунууд | ||
| 740 | _aМалын им, тамга, тэмдгийн нэр | ||
| 740 | _aИм, тамганы ерөнхий нэрийн зүйл ба тамганы бэлгэдэл | ||
| 740 | _aИм тэмдгийн нэрийн зүйл | ||
| 740 | _aМалын тамганы ялгаат нэрийн зүйл | ||
| 740 | _aАдууг тамганы байдлаар нэрлэсэн үг | ||
| 740 | _aАдууг имийн байдлаар нэрлэсэн үг | ||
| 740 | _aАдууг тэмдэглэн нэрлэх нь | ||
| 740 | _aТэмээг им тамгаар нь ялган нэрлэх үг | ||
| 740 | _aХонийг имнэж тамгалах нэр | ||
| 740 | _aЯмааг тэмдэглэх, имнэж тамгалах нэр | ||
| 740 | _aМалаар нэрлэсэн уул, ус, газар нутгийн нэрс | ||
| 740 | _aМалын удам үүлдэр, өвчин нэмийн нэр | ||
| 740 | _aМалын удам үүлдэр, угшлын ерөнхий нэр | ||
| 740 | _aНутгийн үүлдрийн малын омог, хэвшлүүд | ||
| 740 | _aМалд элбэг тохиолдох өвчин эмгэг | ||
| 740 | _aАдууг өвчин гэмээр нь ялган нэрлэх, түүнийг эмчлэн засах | ||
| 740 | _aТэмээг өвчин гэмээр нь ялган нэрлэх, түүнийг эмчлэн засах | ||
| 740 | _aҮхрийг өвчин гэмээр нь ялган нэрлэх, түүнийг эмчлэн засах нь | ||
| 740 | _aБог малын өвчинг танин нэрлэж, эмчлэн засах нь | ||
| 740 | _aЭх мал, төлийн өвчинг танин нэрлэж, эмчлэн засах нь | ||
| 740 | _aМалын хануур зүү төөнөлгийн заслын нэр | ||
| 740 | _aХануур заслын ач холбогдол, үр дүн | ||
| 740 | _aХануур зүү төөнөлгийн төрөл бүрийн багаж хэрэгсэл, тэдгээрийг хараглэх | ||
| 740 | _aХануур зүү төөнөлгийн заслыг хийхэд ахнаарах зүйлүүд | ||
| 740 | _aЦус тогтоох арга | ||
| 740 | _aТөөнөлгийн зүйл ба төөнөлтийн арга | ||
| 740 | _aАдууны хануур, зүүний заслын цэгүүд | ||
| 740 | _aҮхрийн хануур зүүний засал | ||
| 740 | _aТэмээнийн хануур зүү, төөнөлтийн засал | ||
| 740 | _aХонь, ямааны хануур зүү, төөнөлтийн засал | ||
| 740 | _aМалын дуугарах дуун дуудан ирүүлэх аялга үгсийн сан | ||
| 740 | _aМал бүрийн дуугарах дуу | ||
| 740 | _aАдууг аргадах, загнах, дуудах, туух, тогтоох, хөллөх аялга үг | ||
| 740 | _aМалын хүндэтгэл ба доромж, хоч, хараалын үг, дом шившлэгийн үг | ||
| 740 | _aАдууг сайн, муугаар нь нэрлэх үг | ||
| 740 | _aҮхрийн сайн, муугаар нь нэрлэх үг | ||
| 740 | _aТэмээг сайн, муугаар нь нэрлэх үг | ||
| 740 | _aХонины сайн, мууг нэрлэх нэр | ||
| 740 | _aЯмааны сайн, мууг нэрлэх нэр | ||
| 740 | _aМал, малчныг хараах хараалын нэр | ||
| 740 | _aМал маллагаанд дом шившлэг хэлэх үг хэллэг | ||
| 740 | _aМалын ашиг шимийн нэр | ||
| 740 | _aСүү сааль, идээний нэр | ||
| 740 | _aМалын сүүгээр хийх цагаан идээ | ||
| 740 | _aМалын махны нэрийн зүйл | ||
| 740 | _aМалын махыг хадгалах арга, нэрийн зүйл | ||
| 740 | _aТаван хошуу малын ашиг шим, үүрэг тус | ||
| 740 | _aМалын гаралт, эдлэл хэрэгслийн нэр | ||
| 740 | _aАдууны биеэс гарах гаралтын зүйл | ||
| 740 | _aТэмээний биеэс гарах түүхий эдийн гаралтын зүйл | ||
| 740 | _aХонины биеэс гарах түүхийн эдийн гаралтын зүйл | ||
| 740 | _aЯмааны биеэс гарах түүхийн эдийн гаралтын зүйл | ||
| 740 | _aМалын эдлэл хэрэгслийн нэр | ||
| 740 | _aАдууны эдлэл хэрэгслийн нэр | ||
| 740 | _aҮхрийн эдлэл хэрэгслийн нэр | ||
| 740 | _aТэмээний эдлэл хэрэгслийн нэр | ||
| 740 | _aХонины эдлэл хэрэгслийн нэр | ||
| 740 | _aЯмааны эдлэл хэрэгслийн нэр | ||
| 740 | _aМалын түүхий эд, эдлэл үйлдлийн нэр | ||
| 740 | _aМалын ноос, үс, хөөвөр, дэл, сүүл, хялгасны зүйл | ||
| 740 | _aМалын арьс, шир нэхийний зүйл | ||
| 740 | _aМалаас авах түүхий эд | ||
| 740 | _aЭсгий, эсгий хийх, эсгий эдлэлийн нэр | ||
| 740 | _aМонголын уламжлалт уяа зангилааны нэр | ||
| 740 | _aУтас бөс даавуу хийх, оёх үйл эд эдлэлийн нэр | ||
| 740 | _aНоос үсээр хийсэн гэр ахуй, МАА-н эдлэл хэрэглэлийн нэр | ||
| 740 | _aМалын бэлчээр, отор нүүдлийн үг хэллэг | ||
| 740 | _aБэлчээр газар нутагтай холбоотой нэр | ||
| 740 | _aБэлчээрийн гол ургамал, тэдгээрийн шимт чанар | ||
| 740 | _aБэлчээрийн хорт ургамал | ||
| 740 | _aБэлчээринэн ховордсон буюу устаж хөнөөгдөж болзошгүй ургамал | ||
| 740 | _aТаван хошуу малын бэлчээрийг сонгохтой холбоотой үг хэллэг | ||
| 740 | _aОтор хийх, оторлохтой холбоотой үг хэллэг | ||
| 740 | _aНүүдэл, нүүдэллэхтэй аолбоотой үг хэллэг | ||
| 740 | _aМал үржүүлэг, хээлтүүлгийн ажлын ерөнхий нэр | ||
| 740 | _aЭцэг малын шинж (Биеийн төрц, гадэр байдлээр нь) | ||
| 740 | _aАдууны хээлтүүлэг, үржүүлэг | ||
| 740 | _aТэмээний хээлтүүлэг, үржүүлэг | ||
| 740 | _aҮхрийн хээлтүүлэг, үржүүлэг | ||
| 740 | _aХонины хээлтүүлэг, үржүүлэг | ||
| 740 | _aЯмааны хээлтүүлэг, үржүүлэг | ||
| 740 | _aТөл бойжуулах, өсгөх, хамгаалах тухайт нэр | ||
| 740 | _aТөлтэй холбоотой ерөнхий нэрийдэл | ||
| 740 | _aУнага тосох, бойжуулах | ||
| 740 | _aБотго тосох, бойжуулах | ||
| 740 | _aХурга, ишиг тосох, бойжуулах | ||
| 740 | _aМалын ялгадасны нэр | ||
| 740 | _aАргал, хорголын тухай ардын зүйр үг | ||
| 740 | _aХэлц хэллэг | ||
| 740 | _aАргал, хоргол малын баасны тухай оньсого | ||
| 740 | _aМАА эрхлэхтэй холбоотой ерөөлт мэнд, дэлгэ дэмбэрэлийн үг хэллэг | ||
| 740 | _aМалын тухайт өвөрмөц хэлцийн сан | ||
| 740 | _aМалтай холбоотой ерөнхий нэрийдэл хэлц | ||
| 740 | _aАдууны тухайт өвөрмөц хэлц | ||
| 740 | _aТэмээний тухайт өвөрмөц хэлц | ||
| 740 | _aҮхрийн тухайт өвөрмөц хэлц | ||
| 740 | _aХонины тухайт өвөрмөц хэлц | ||
| 740 | _aЯмааны тухайт өвөрмөц хэлц | ||
| 740 | _aМалын тухайт аман зохиолын сан | ||
| 740 | _aМалын тухайт ерөнхий нэрийн аман зохиолын сан | ||
| 740 | _aТаван хошуу мал тус бүрийн тухай аман зохиолын алтан сан | ||
| 740 | _aМалын тухайт тоглоом наадмын нэр | ||
| 740 | _aМалаас үүсэлтэй тоглоом наадам | ||
| 740 | _aМалын дотор гэдсээр хийх тоглоом наадам | ||
| 740 | _aУяа зангилааны наадам | ||
| 740 | _aХөдөлгөөнт тоглоом | ||
| 740 | _aМалын тухайт үгэн наадам | ||
| 740 | _aХүүхдийн оюуныг сорих тоон буюу хэлзүйн таавар | ||
| 740 | _aМал маллахтай холбоотой ёс заншил хорио цээр, ёр ёрлол | ||
| 740 | _aТаван хошуу малтай холбоотой заншил, сургаал, бэлгэдэл цээр | ||
| 740 | _aТаван хошуу мал тус бүртэй холбогдох цээрийн ёс | ||
| 740 | _aМал төхөөрөх, алж нядлахын цээр | ||
| 740 | _aМалын тоног хэрэгсэл мал маллагаатай холбоотой бусад хорио | ||
| 740 | _aМалтай холбогдох муу ёр бэлгэс | ||
| 740 | _aМалын мах идэхтэй холбоотой ёс заншил | ||
| 740 | _aАдуу талтай холбоотой бусад зан заншил, бэлгэдэл ёс | ||
| 740 | _aУлирал цаг агаарын байдал түүнийг мал сүрэгтэй холбон шинжих нь | ||
| 740 | _aЖилийн дөрвөн улирлаар шинжих | ||
| 740 | _aЖилийн дөрвөн улирлаар цаг агаарыг шинжин тандах | ||
| 740 | _aМал сүргийн байр байдлыг улирал цаг агаартай холбон шинжсэн нэрийтгэл өгүүлбэр | ||
| 740 | _aТэнгэр эрхэс, нар сар, од мичдийн орчил хөдөлгөөнөөр шинжих | ||
| 740 | _aБайгаль юмсын үзэгдлээр шинжих | ||
| 740 | _aАмьтдын араншин хөдөлгөөнөөр шинжих | ||
| 740 | _aМал сүргийн байдлаар шинжих | ||
| 740 | _aМалчин мэргэжил, малчны сэтгэл, сэтгэлгээ, малчны хөдөлмөрийн зан үйл, сайн, муу малчны шинж | ||
| 740 | _aМалчин мэргэжил, малчны ёс зүй | ||
| 740 | _aМалчны зан суртахуун, сэтгэл, сэтгэлгээ | ||
| 740 | _aМалтай харьцах малчны зан үйл | ||
| 740 | _aМалчин ардын хөдөлмөрийн зан үйл, найр надам | ||
| 740 | _aМалчны эрдэм, гэм буюу сайн муу малчны шинж | ||
| 740 | _aДагалдуулал 1. мал малчны тухай орчин үеийн дуу шүлэг | ||
| 740 | _aДагалдуулал 2. Толь зохиогч, зөвлөөч хоёрын мал, малчны тухайтад цэцэлсэн онч мэргэн үгсээс | ||
| 740 | _aДагалдуулал 3. Мал сүрэгтээ шивших шидэт тарнийн сангаас | ||
| 942 | _cBK | ||
| 999 |
_c124500 _d124500 |
||